Waarschuwing: laat uw bagage niet onbeheerd achter

‘Like I asked you in person and in the previous e-mails I send you, I hope for your approval to borrow the LCD projector to use in the workshop about disability on the 4th of March.’
En nu maar afwachten…

In de nadagen van vertaler Vorthara was het onze taak achttien personen uit te nodigen voor een workshop over het herkennen van kinderen met beperkingen. We hebben het hier niet over uitgebreide onderzoeken en IQ testen om te ontdekken of een kind dyslexie heeft zodat speciale aanpassingen kunnen worden gedaan. Elke beperking heeft zijn kleur foldertje voor een mogelijke beperking met een observatielijstje bestaande uit zes vragen met onder andere: mist het kind ledematen (motoriek, groen)? Schrikt het kind als het van achter wordt benaderd (gehoor, geel)?
Twee middagen en vele, vele telefoontjes later is het ook op dit punt afwachten en kunnen we niks doen dan genieten van de avondbries tijdens de laatste VSO vrijdagmiddag borrel voor Vorthara.

Op 4 maart stroomt de vergaderruimte inderdaad aardig vol. Lang leve de per diems die de leraren naar de workshop drijven.
De organisatoren van de workshop komen van Phnom Penh en zijn verbaasd te zien dat de meeste leraren zelfs op tijd zijn, terwijl de computer nog moet worden opgestart en het scherm uitgerold. Ha, het scherm is present met de deelnemers. Hebben mijn naar stalking riekende e-mails naar de opperbaas (het hoofd van het Provincie kantoor van Educatie) toch het gewenste effect gehad.
Een projector is meegebracht door onze VSO collega’s en terwijl de deelnemers de tafels en stoelen in opstelling zetten, ga ik toch nog eens kijken waar de projector dan is gebleven die bij het scherm hoort. Volgens de administrator mee met de opperbaas naar een workshop elders. Vreemd, zonder scherm. (Om dit te begrijpen, moet ik iets uitweiden over de situatie in Mondulkiri. Er is niet zoiets als een witte muur. Wat eens wit was, is oranje, van het vlekkerige, stoffige soort. Geen goede achtergrond kleur voor een presentatie. )
Zonder succes kom ik terug in de vergaderzaal, waar de workshop is begonnen, zonder projector. De meegebrachte projector heeft de reis van Phnom Penh naar Ratanakiri (in het noorden van Cambodja) naar Mondulkiri niet overleefd.
Ondertussen is er al een half uur geprutst met draadjes en aan en uitknoppen ten over staande van de hele vergadering. De presentator gaat onverstaanbaar door, terwijl ik op mijn motor spring om bij een bevriende organisatie een projector te lenen. Deze is net succesvol geïnstalleerd als vertaler Chak een telefoontje terug krijgt van de opperbaas. Een vrij geagiteerd telefoontje. Een van de schooldirecteuren wordt uit de zaal geplukt en krijgt de Baas aan de telefoon. De beste man geeft de telefoon terug aan vertaler Chak, loopt naar zijn plaats, pakt een zwarte tas vanonder zijn stoel (modelletje tweederangs zakelijke hutkoffer), loopt naar voren en zet de tas op tafel.
Inderdaad, de projector.
Aan deze man gegeven door de opperbaas met de mededeling deze mee te nemen naar de workshop.
‘Het is niet mijn tas’ was de verklaring. ‘Niemand had gezegd dat ik hem open kon maken.’

Het vervolg gaat soepeler en zelfs directe baas komt verbaasd en geboeid om het hoekje kijken als de presentatie wordt ingezet met rollende foto’s van kinderen met geamputeerde ledematen tegen een achtergrondmuziekje van het ‘Braveheart’ thema.

Na dit nodige bitter en zoet kunnen we de workshop een succes noemen. Mijn taak is nu op mijn schoolbezoeken na te gaan of de kinderen met een beperking inderdaad herkend worden en aandacht krijgen die ze nodig hebben. Nou ja, erkent worden, dat is doel nummer 1 voorlopig.

Het weekend geeft wat nieuwe afleiding. 8 Maart is het dag van de vrouwenrechten en Cambodja doet zijn faam eer aan als land met de meeste vakantiedagen. Wij zijn vrij.
Dit lange weekend stappen Phnom Penh collega’s John, Mary en vriend Iyo, Ash en Narain in de auto (de auto!) en rijden ze naar ons ‘centrum der heuvels’. Charlotte (die zich wonderwel voelt dit weekend) en ik leiden ze rond: we rijden naar de dorpswaterval, geven odes aan de nieuwe weg vanuit Phnom Penh en we bezoeken een feestje rond het kampvuur in de tuin van Elephant Jack (Jack runt het olifanten project in de jungle tien kilometer buiten het dorp). Een feestje waar het na voldoende bier heel leuk leek om in het volslagen donker verstoppertje te spelen met zo’n vijftien volwassenen van tussen de twintig en vijftig jaar oud. Was ook leuk, tot we de volgende dag Jack hoorden vertellen over hoe de kikker in zijn tuin verdween in de maag van een anderhalf meter lange cobra in hetzelfde habitat.

Toch laten we ons als toerist in eigen dorp niet uit het veld slaan en bekijken we de zonsondergang tegen de Vietnamese grens en trotseren zelfs de veertig zeer hobbelige kilometers naar Bousra voor een duik in de grootste waterval in Cambodja. Na een paar zeer ontspannende dagen sluiten we het bezoek af met een diner in Nature Lodge, dat een restaurant heeft in een enorme boomhut. Die avond nemen we afscheid. Een Mondulkiri avond is lang als het tien uur wordt en voor die tijd zijn we allemaal afgetaaid. Terwijl onze bezoekers de volgende ochtend vroeg op weg gaan om de dolfijnen in Kratie te zien, draai ik me nog eens om. Rillend en zwetend is mijn temperatuur nog hoger dan de buitenlucht.
Gefeliciteerd met de dag van de vrouwenrechten.

Als bijdrage aan mijn misère, is er een bruiloft op de straat dwars op mijn huis. Dat betekent een fluoricerend roze met groene tent en door de monnik gezongen zegeningen schallend door het dorp. Afgewisseld met Khmer karaoke muziek. De conische luidsprekers zijn direct op mijn raam gericht in dit geval en ook aantrekkende wind helpt bij het versterkende effect in mijn richting. Nu is dit in het droge seizoen (ook wel ‘trouwseizoen’) niet ongewoon, maar in mijn huidige staat kan ik er weinig sympathie voor opbrengen. Elf uur ’s avonds is het feest voorbij, om vijf uur later opnieuw te beginnen met de viering van het ‘eerste samenzijn’. De monnik heeft kennelijk meer slaap gehad, want die begint weer met hernieuwde energie zijn keelklanken uit te stoten. Na een uur hou ik het voor gezien, ik neem een emmerdouche en pak mijn spullen. Dan maar op kantoor zitten bibberen. Op de agenda staat een bezoek aan de school aan het einde van de moeilijkste weg van de regio. Het is één van die dagen dat je ziet waarom mensen de wet van Murphy bedenken. Door ontbijt voorlopig te schrappen, hoop ik ook de noodzaak voor een toilet te kunnen uitstellen en daar gaan we. Eenmaal aangekomen wacht de volgende nare verrassing. Door de dorpsvergadering is school maar helemaal geschrapt vandaag. Het goede nieuws is dat er met behulp van projectgeld dat collega Charlotte kan besteden een nieuwe put komt. Met een nieuwe put kan de groentetuin worden onderhouden, met de groente kan een schoolontbijt project worden gestart en met een schoolontbijt is er een kansje dat kinderen wel naar school komen, al is het maar om een maaltijd, die thuis niet vanzelfsprekend is.

Een slopend uur op de motor later slaap ik mijn drie uur lunchpauze aan één stuk door en zelfs nog wat verder. De bruilofttent werd afgebroken toen in terugkwam van de school. Aan de andere kant van de straat is de volgende al weer begonnen. Een middag van kantoor werk is echter genoeg om me er niets van aan te trekken en alleen maar te slapen, al resulteert het ontwaken in de herrie in een knallende koppijn. Maar na drie dagen (de dag dat er een start wordt gemaakt met de nieuwe put) is de tweede bruiloft over en de koorts gezakt. Als ik net de deur uit wil gaan, piept mijn mobiel. Charlotte. Ze is ziek en kan niet naar het werk komen. Met nog wat weke knieën stap ik op de motor om naar kantoor te rijden en om een nieuwe, halfopgebouwde fluoricerend roze tent in de straat te ontdekken.