Werk

Ik kreeg de indruk dat sommigen onder mijn trouwe lezers begonnen te twijfelen aan mijn ver-schik-kelijk Be-lang-rij-ke werk hier door verhalen over van alles en nog wat, behalve het werk dat ik doe. Hier zat ik te denken dat motorongelukken en huisdieren interessanter waren. Wat een misvatting. Dus bij deze: een werkverhaal.

Maar eerst moet ik iets anders kwijt: ik heb mijn rat vermoord! Dat mag toch we even eerst? Het was een vrij indrukwekkende gebeurtenis. Ik besloot actie te ondernemen toen mijn knaagdier het voorzien kreeg op zorgvuldig uitgezochte en uit Nederland meegesjouwde kleding. Het eerste obstakel dat te overwinnen viel, was het kopen van de val. Dara heeft ons het woord voor muizenval niet geleerd en in het woordenboek staat het niet. Dus met vertaler Chak naar de markt om terug te komen met twee ijzeren exemplaren (met tanden) in een formaat waar je drie van die Hollandse houten in kwijt kunt. Op dit punt dacht ik nog altijd dat de rat in mijn dak zat en de muis mijn kleren aan het opeten was. Vandaar de muizenval.
Toen stap 2: kaas. Een van de dingen die hier nog altijd niet te krijgen zijn, geen kaas dus. Suiker? Nee, de mieren eten dat op voor de muis erbij kan. Vlees? Nee, vliegen. Vis? Nee, je krijgt een hele namelijk, die spartelt in een laagje water om hem zo lang mogelijk vers te houden, plus de stank… Ik besloot muesli (uit Phnom Penh) te proberen. Obstakel 3 was het zetten van de val. De nogal sterke val. Terwijl ik dit aan het doen was, kreeg ik visioenen van eerdere ongelukjes in de keuken met messen en uitschieten, maar het was nodeloze ongerustheid, want ik heb mijn tien vingers nog en de val was gezet. Naast mijn bed, want daar staat mijn kledingrek.
Midden in de nacht schrik ik wakker, dit keer gearrangeerd. Een flinke klap had mij doen ontwaken. Het duurt even voor ik me realiseer dat dit De Val is. Waarschijnlijk met een muis. Ik besluit me om te draaien en in de ochtend, als het licht is, te zien wat ik zal doen met de muis en de val. Ware het niet dat het beest niet dood was. Je zou toch denken dat zo’n klap direct fataal is. Mijn huisdier blijft echter bewegen, op vijftig centimeter van mijn hoofd. Als hij binnen tien seconden niet dood is, is het toch wel zielig, ja toch? Langzaam tel ik tot tien.
Het is onvermijdelijk, ik zet mijn voeten zo ver ik kan van mijn bed op het zeil en ga op zoek naar een plastic zakje. Voorzichtig (het licht is ondertussen aan) reik ik met het zakje om mijn hand naar de val. Een geringde staart glanst in het TL-licht. Tot zo ver de Mickey Mouse illusie. Ik loop de van te voren geopende deur uit, het balkon op en laat de klem-met-rat op het beton naar beneden vallen. Nu zal hij to wel dood zijn?
De volgende morgen tref ik het beestje inderdaad dood aan op het erf. Met een stuk metaal werk ik de klem open om de rat in het zakje te begraven. Cremeren eigenlijk, zoals de rest van mijn afval.

Goed, werk. Daar ging ik dus, na mijn rattennacht op weg naar kantoor om spullen op te halen die we met een laatste restje fondsengeld hebben gekocht om een school te kunnen helpen met wat basismateriaal. Ik heb het hier niet over smartboards, laptops en printers. Niet eens over getallenlijnen, letterdozen of atlassen. Ik heb het over gekleurd papier, potloden, krijtjes en leitjes. Leitjes ja, van die groene bordjes waar je met krijt op kunt schrijven.

Om benzine te sparen (en mezelf) ga ik achterop de motor bij vertaler Chak. De rugzak met materialen op de voorkant, vanwege de balans. De weg naar deze school, genaamd Pu Trom Cha (‘oud’ Pu Trom. Er is ook een ‘nieuw’ Pu Trom: Pu Trom t’mey, al noemen de mensen in Pu Trom Cha het andere dorp ‘oud’, omdat de Khmer Rouge in hun dagen de mensen dwongen te verhuizen en de namen hebben omgedraaid.) is ongemakkelijk te noemen. Maar Chak kent inmiddels de beste opties in parallel weggetjes. We zijn nog aan het begin van onze reis als Chak plotseling stopt. Door het voortdurende gehobbel, heb ik het nog niet opgemerkt, maar we hebben een lekke band. Geen probleem, want we hebben de gereedschapstas. Dus gaat Chak aan het werk. Ja, zo gaat dat, geen dames die banden plakken hier :)
Plakken werd ook een beetje moeilijk. Ik kan dit gaan omschrijven, maar de foto zegt alles.

Een half uurtje later zijn we weer op weg. We komen bij de school aan, zeggen gedag tegen de waterbuffels die onder de schommels grazen en maken onze aanwezigheid bekend bij de schooldirecteur/leraar van groep 3/4/5. De vijftig kindertjes zitten braaf in hun les. En we zien de arme man vliegen van de ene groep naar de andere om ze zo goed mogelijk les te geven. Vrij lastig zonder schriften en lerarenhandleidingen en alle andere dingen die missen. Maar deze man maakt er van wat hij kan. Na de les spreken we met hem. In mijn hoofd maak ik een lijst met prioriteiten: wat ga ik nu aankaarten? Wat laat ik nog even liggen? Het meeste laat ik liggen. We laten de nieuwe materialen zien en we vragen naar de metalen kist (vocht-, modder-, stof-, rat- en ander ongedierte vrij), die gedoneerd is en waar alles netjes in opgeborgen kan worden. De directeur houdt deze veilig thuis. De materialen die hij wil gebruiken neemt hij wel mee en het houdt de nieuwe spullen netjes. Juist, netjes maar ongebruikt. Dus proberen wij de directeur te overtuigen de kist op school te houden. De directeur belooft dit (voor de derde keer nu) maar nadat de deur is gemaakt, want deze is weggewaaid…

Als we terugrijden is het bijna lunchpauze. Ik type snel een verslagje van het bezoek en vervolg mijn weg naar de markt om een nieuwe reservebinnenband en mijn ingrediënten voor mijn lunch te kopen.

De middagen zijn veelal kantoor middagen. Vergaderingen met het team, met de baas van basisonderwijs, met de baas van het districtkantoor van onderwijs, met de baas van materialen en boeken,… De rest van de tijd besteed ik aan reportage naar deze bazen en naar het programma kantoor van VSO in Phnom Penh en brainstormend voor ideeën en voorbeelden om materialen te maken en leren maken aan de leerkrachten, workshops of intervisie projecten.

Maar natuurlijk is er tijd over, dus hebben Ilja en ik het Neak-smak-jel-magazine op ons genomen. Dat betekende afgelopen weekend afreizen naar Phnom Penh voor de overdracht van de vorige redacteur van dit vrijwilligers krantje.
Sinterklaasavond was dus in Phnom Penh stijl. En op dagen als deze kwam er wel een prop heimwee opzetten. Gelukkig waren er twee lichtpuntjes: een supermarkt die chocolade muntjes uit Gouda verkocht en kruidnootjes met de post!